El ayak ağız hastalığı (Hand, Foot, and Mouth Disease - HFMD) genellikle çocuklarda görülen viral bir enfeksiyondur ve özellikle sonbahar aylarında yaygınlaşır. Türkiye’de bu hastalığın görülme sıklığına dair kesin istatistikler sınırlı olsa da, dönemsel salgınlar şeklinde ortaya çıkabilmektedir. Dünya genelinde olduğu gibi ülkemizde de bu hastalık genellikle 5 yaş altı çocuklarda yaygındır. Vakalar kreşler ve anaokulları gibi toplu alanlarda daha sık görülür. Hastalığın yayılma dönemi mevsimsel olup, yaz sonu ve sonbahar aylarında artış gözlenir.
El ayak ağız hastalığında genellikle enfeksiyonun ilk birkaç gününde grip benzeri semptomlarla başlar. Yaygın belirtiler şunlardır:
1. Ateş: Hafif veya orta düzeyde ateş
2. Boğaz Ağrısı
3. Ağızda Yaralar: Ağız içinde, özellikle de dil, yanak içi ve damakta küçük kırmızı lekeler veya kabarcıklar (aft benzeri yaralar)
4. Döküntü: Ellerde, ayaklarda, kalçada veya bacaklarda kırmızı döküntüler veya kabarcıklar
5. İştah Kaybı: Özellikle ağızdaki yaralar nedeniyle...
6. Huzursuzluk: Bebeklerde ve küçük çocuklarda rahatsızlık ve huzursuzluk hali
El ayak ağız hastalığına çoğunlukla Coxsackievirus adlı bir virüs neden olur. Ancak, başka enterovirüs türleri de bu hastalığa yol açabilir. Virüs, enfekte kişinin burun akıntısı, tükürük, dışkı ve ciltteki döküntülerle temas yoluyla bulaşır.
El ayak ağız hastalığının özel bir tedavisi yoktur çünkü virüs kaynaklı bir hastalıktır ve genellikle 7-10 gün içinde kendiliğinden iyileşir. Tedavi, semptomları hafifletmeye yöneliktir:
1. Ağrı ve ateş kontrolü: Parasetamol veya ibuprofen gibi ilaçlar, ateşi ve ağız yaralarının neden olduğu ağrıyı hafifletmek için kullanılır.
2. Bol sıvı alımı: Dehidrasyonu önlemek için çocuklara bol sıvı verilmelidir. Ağızdaki yaralar nedeniyle acı veren asitli içecekler ve yiyeceklerden kaçınılmalıdır.
3. Dinlenme: Çocuğun hastalık süresince yeterince dinlenmesi sağlanmalıdır.
4. Hijyen: Hastalığın yayılmasını önlemek için sık sık eller yıkanmalı ve enfekte kişilerle temas sınırlanmalıdır.
Çocuklarımız özellikle bu dönemde ellerini en az 20 saniye boyunca yıkamalı sabun ve su olmadığında el dezenfektanı kullanmalıdır. Çocuklara genel olarak ebeveynler tarafından iyi hijyeni nasıl uygulayacakları gösterilmeli, parmaklarını veya başka herhangi bir nesneyi ağızlarına sokmamalarını güzel bir şekilde izah edilmelidir. Özellikle kreş ve okullarda çocukların kullandığı kapı kolu, tuvalet ve oyuncaklar gibi ortak alanların dezenfeksiyonu en iyi şekilde sağlanmalıdır. El ayak ağız hastalığı olan çocukları, ateşi düşene ve ağız yaraları iyileşene kadar çocuk bakım ortamından veya okuldan uzak tutulmalıdır.
Eğer çocukta aşırı yüksek ateş, beslenme güçlüğü ya da hastalığın belirtileri ağırlaşırsa mutlaka sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
Comments